خولنجان (خسروداره)

خولنجان یا انگشت چینی گیاهی از خانواده زنجبیل است که در جنوب شرقی آسیا کشت می شود. از ریشه خولنجان استفاده های دارویی و خوراکی زیادی می شود. گیاه خولنجان در صنعت نوشابه سازی و ژله کاربرد فراوان دارد. همچنین به دلیل داشتن بوی تند و خوش این گیاه می توان در صنعت عطر سازی از آن بهره برد.

مشخصات ظاهری گیاه خولنجان:

این گیاه با برگهای بلند و گلهای سفید مایل به قرمز می تواند 1.5 تا 2 متر ارتفاع داشته باشد. ریزوم ها ، معروف به گالانگال یا خولنجان ، به دلیل عطر و طعم تند شیرین و رایحه معطر آنها ارزش دارد. برگها باریک ، بلند و نازک است و گلهایی به رنگ سفید با رگه هایی از قرمز وجود دارد که از سنبله در بالا رشد می کند. ریزوم های گیاهی ، بخشی که به گل گانال(خولنجان) معروف است ، نازک و سفت و سخت هستند ، و دلیل اصلی این گیاه برای رشد گیاه است. آنها گوشت نارنجی با روکش قهوه ای دارند و بوی معطر و طعمی شیرین دارند.

کاربرد گیاه خولنجان:

در آسیا ریزوم به صورت پودر برای استفاده در کاری ، نوشیدنی و ژله استفاده می شود. در هندوستان عصاره ای از عطر آن استفاده می شود و تاتارها یک چای را با آن تهیه می کنند. از خواص خولنجان گاهی برای حیوانات نیز بهره گرفته شده و در آسیا، به اسب‌ها می‌دهند تا ظاهر پر انرژی‌تری داشته باشند.

روش مصرف گیاه خولنجان:

از ریشه گیاه خولنجان می توان ترشی درست کرد . همچنین از پودر ریشه این گیاه  میتوان مانند هر ادویه دیگری در تهیه انواع غذا به ویژه خورش ها بهره برد. دمنوش، جوشانده یا تنتور این گیاه نیز از روش های مصرف آن است. بیشترین فواید مورد بررسی در مورد خولنجان، توانایی آن در مبارزه با سرطان است. خولنجان همچنین به کاهش التهاب ، افزایش تعداد اسپرم و تحرک آن، مبارزه با عفونت های باکتریایی و قارچی ، پشتیبانی از سلامت مغز و رفع حالت تهوع و سایر مشکلات معده، کمک می کند. اما بیشترین استفاده از این گیاه دارویی به صورت دمنوش است. به این صورت که 1 الی 2 قاشق غذاخوری از پودر این گیاه یا یک تکه از ریشه آن را همراه با مقدار مناسبی از چای سیاه دم کنید و بعد از کذشت 7 الی 10 دقیقه آن را نوش جان کنید

خواص گیاه خولنجان:

خولنجان خواص زیادی دارد. از معروف ترین خاص این گیاه می توان به افزایش میل جنسی در مردان اشاره کرد. همچنین این گیاه حجم ادرار را کاهش داده و شب ادراری را متوقف می سازد. خولنجان در درمان درد کمر، رماتیسم و سیاتیک موثر است. در گذشته از خولنجان برای درمان لکنت زبان بسیار استفاده می شده است. خولنجان می تواند خش صدا را بگیرد و التهاب سینه را کاهش دهد. طبع گیاه خولنجان گرم و خشک است.

نکته:

بهتر است تا همانند هر گیاه دارویی دیگری در میزان استفاده از آن دقت لازم را به عمل آورید. از آن جایی که این گیاه بسیار گرم است. بانوان شیرده و باردار حتما قبل از مصرف گیاه خولنجان با پزشک خود مشورت کنند. خولنجان را در جای خنک، خشک و دور از افتاب نگه دارید. از نفوذ رطوبت به ظرف نگهداری گیاه خولنجان جلوگیری کنید.